Legendy
|
Być może w archiwach są braki.
Ten artykuł wymaga poszerzenia. Prosimy, rozbuduj go, korzystając z zaleceń edycyjnych i uwag zawartych w dyskusji. |
Legendy (z ang. Legends), określane wcześniej jako Expanded Universe lub po prostu EU (z ang. rozszerzony wszechświat), obejmują wszystkie oficjalnie licencjonowane materiały rozwijające uniwersum Gwiezdnych wojen wydane do 25 kwietnia 2014 roku, kiedy ogłoszono, że Expanded Universe nie będzie traktowane jako część rozwijanego wraz z nowymi filmami kanonu. Rozszerzony wszechświat Gwiezdnych wojen zapoczątkowała książka Spotkanie na Mimban, napisana przez Alana Deana Fostera w 1978 roku, a określenie to oznaczało wówczas pozycje, które rozszerzały wiedzę o świecie znanym z filmów.
W 2014 roku Expanded Universe nazwano Legendami, by odróżnić starsze pozycje od nowych powieści czy komiksów, które wraz z nowymi filmami będą zajmować równorzędną pozycję w kanonie. W związku z tym zmieniło się też znaczenie nazwy Expanded Universe. Obecnie oznacza ona nie pozafilmowe materiały, a porządek wydarzeń przedstawiony w wydawanych przez ponad trzydzieści lat historiach. W związku z tym sześć kinowych epizodów, serial Wojny klonów i poprzedzający go film, choć oficjalnie należą do kanonu, są również częścią porządku wydarzeń z Expanded Universe.
Choć większość pozycji z Legend tworzy jedną, główną linię wydarzeń, do rozszerzonego wszechświata należą również pozycje od niej odbiegające, jak na przykład opisy alternatywnych wersji wydarzeń z filmów, czy różnego rodzaju parodie.
Expanded Universe tworzą książki, komiksy, gry komputerowe i fabularne, filmy telewizyjne i seriale animowane oraz inne rodzaje wydawnictw. Legendy obejmują okres daleko wybiegający poza ramy filmów, od początków istnienia Republiki i Zakonu Jedi, aż po wydarzenia mające miejsce sto czterdzieści lat po wydarzeniach z oryginalnej trylogii.
Rozszerzone uniwersum w pierwszych latach istnienia stanowiło kontynuację wydarzeń znanych z pierwszej trylogii i przedstawiało dalsze losy bohaterów filmów. Pozycje te wprowadziły wiele nowych postaci, które w środowisku fanów są równie rozpoznawalne jak te znane z kinowych ekranów. Są nimi na przykład Jaina i Jacen Solo, Mara Jade, wielki admirał Thrawn czy Kyle Katarn. Wraz z debiutem trylogii prequeli zaczęły pojawiać się pozycje rozwijające historie postaci z nowych filmów, jak również pierwsze pozycje sięgające do wcześniejszych okresów w chronologii, aż do czasów starej Republiki. Do najbardziej znanych postaci przedstawionych w tych materiałach należą między innymi Darth Bane, Revan czy Exar Kun.
Nowe filmy i rozwijany wraz z kolejnymi książkami czy komiksami oficjalny kanon przedstawią inną historię niż Expanded Universe, jednak część elementów ze starszych pozycji może zostać ponownie wykorzystana.
Ery wydawnicze
Ery wydawnicze zostały ustalone przez Lucasfilm Ltd. oraz Lucas Licensing w celu zapewnienia chronologii wydawanym materiałom z uniwersum Gwiezdnych wojen. Ich symbole pojawiają się na powieściach, książkach młodzieżowych, przewodnikach, podręcznikach do RPG, komiksach i innych materiałach.
Istnieje siedem er wydawniczych:
- Era Starej Republiki (25053-1000 BBY)
- Era upadku Republiki (1000 BBY - 0 BBY)
- Era Imperium (0- 5 ABY)
- Era Nowej Republiki (5 -25 ABY)
- Nowa era Jedi (25-40 ABY)
- Era Dziedzictwa (od 40 ABY wzwyż)
Kanon
Kanon to zbiór wszystkich tych faktów dotyczących świata Gwiezdnych wojen, które nie są wzajemnie sprzeczne i w sposób najpełniejszy opisują rzeczywistość tego świata. Kanon jest tworzony przez publikowanie informacji w źródłach - książkach, filmach, grach komputerowych itp. - licencjonowanych przez Lucasfilm Ltd., a do kontroli nad nim i rozwiązywania ewentualnych konfliktów wykorzystywana jest aplikacja zwana Holocronem. 25 kwietnia 2014 roku zapowiedziano, że do oficjalnego kanonu nie będą należeć wydane dotychczas źródła z Expanded Universe, przemianowanego na Legendy. Będą go współtworzyć nowe powieści, komiksy, gry, które dzięki ścisłej współpracy Lucasfilm Story Group z wydawcami mają mieć w kanonie miejsce równorzędne z filmami.
Klasyfikacja kanonów w Legendach
W Holocronie Leland Chee klasyfikuje źródła według kilku "poziomów kanoniczności", mających dostarczyć wskazówek co do tego, jaka jest waga danej wersji wybranego faktu w przypadku konfliktu:
- Kanon G (G-canon) - "kanon George'a Lucasa" (George Lucas' canon) - sześć filmowych części Gwiezdnych wojen plus ich adaptacje książkowe, jeżeli nie są wprost sprzeczne z filmami (nie liczą się tu np. sprzeczności rozwiązane za pomocą retconów).
- Kanon T (T-canon) - "kanon telewizyjny" (TV canon), zawierający serial Wojny klonów
- Kanon C (C-canon) - "kanon ciągłości" (continuity canon), zawierający wszelkie materiały poza sześcioma epizodami, które nie zaprzeczają sobie nawzajem.
- Kanon S (S-canon) - "kanon drugorzędny" (secondary canon), zawierający głównie materiały starsze, takie jak komiksy ze stajni Marvel Comics.
- Kanon N (N-canon) - "niekanon", zawierający m.in. materiały, które są sprzeczne kanonem G lub C; ogólnie rzecz biorąc - treści licencjonowane, jednak nie należące do ciągłości świata GW.
Elementy Legend
Filmy i seriale
W oparciu o Gwiezdne wojny powstało kilka filmów telewizyjnych oraz seriali. Pierwsza generacja tych produkcji ujrzała światło dzienne głównie w latach '80 i były to niskobudżetowe historie skierowane wyłącznie dla dzieci. Drugą generację produkcji filmowych SW rozpoczął serial rysunkowy Clone Wars w 2003 roku.
Filmy telewizyjne
- The Star Wars Holiday Special (1978)
- Caravan of Courage: An Ewok Adventure (1984)
- Ewoks: The Battle for Endor (1985)
Seriale
- Droids: The Adventures of R2-D2 and C-3PO
- Ewoks
- Wojny klonów (serial rysunkowy) (Clone Wars, 2003-2005)
Adaptacje radiowe
Radiowa adaptacja Gwiezdnych wojen została wyemitowana w amerykańskim National Public Radio w 1981 roku. Potem kolejno przedstawiono nagrania dwóch pozostałych części. Scenariusze były stworzone przez pisarza science-fiction Briana Daleya, który także napisał serię książek o przygodach Hana Solo.
Książki
Dotychczas zostało wydanych około dwustu książek ze świata Gwiezdnych wojen, zarówno pozycji dla młodzieży, jak starszych czytelników. Tymi pierwszymi zajmuje się wydawnictwo Scholastic, tymi drugimi - początkowo Ballantine Books, następnie - Del Rey. Obecnie wydawane są tylko kanoniczne powieści.
Zobacz: Chronologiczny spis legendarnych książek.
Komiksy
Komiksy również znacznie rozszerzają wszechświat SW - w latach osiemdziesiątych wiele komiksów zostało wydanych przez wydawnictwo Marvel Comics, następnie wydawnictwo Dark Horse Comics. Obecnie Gwiezdne wojny odpowiada znowu wydawnictwo Marvel, które wydaje kanoniczne komiksy.
Zobacz: Chronologiczny spis legendarnych komiksów.
Gry komputerowe i wideo
Produkcją gier ze świata Gwiezdnych wojen zajmuje się LucasArts, często jest też wspomagany przez inne firmy (np. Knights of the Old Republic produkcji BioWare).
Zobacz: Chronologiczny spis legendarnych gier.
Gry nieoficjalne, stworzone przez fanów:
- Star Wars Combine
- XvT Lite
Inne
Konflikty w EU
Z zasady celem wydawców i autorów jest utrzymanie lub stworzenie spójności między wszystkimi elementami świata. Konflikty między różnymi źródłami rozwiązywane są na bieżąco przy ich wystąpieniu. Istnieją trzy sposoby rozwiązania takiego konfliktu:
- Retcon (ang. retroactive continuity - "wsteczna ciągłość") - stworzenie dodatkowego, często fabularnego wyjaśnienia, które prowadzi do pogodzenia wydawałoby się sprzecznych tekstów (np. śmierć hrabiego Dooku w grze komputerowej, podczas gdy "w rzeczywistości" ginie on dopiero w Zemście Sithów - wytłumaczona jako śmierć jego "kopii"; lub też sprzeczność opisu osobowości Zuckussa w Trylogii wojen łowców nagród z ustalonym wcześniej kanonem - wyjaśniona jako przejaw jego schizofrenii). Retcon to zazwyczaj synteza informacji z kilku źródeł poszerzona o nowe elementy.
- Odrzucenie faktu - uznanie, że wariant zdarzenia uznany za mniej wiarygodny - na przykład na podstawie niespójności ze znaczącą większością innych źródeł - w ogóle nie zaistniał (np. Keyan Farlander lub Rookie One niszczący Gwiazdę Śmierci).
- Licentia poetica - założenie, że niektóre wydarzenia zaistniały, jednak nie dokładnie w takiej postaci, w jakiej zostały przedstawione w danym źródle; wskazanie na źródło, które jest najbliżej zgodności z rzeczywistością (sposób przedstawienia niektórych wydarzeń w serialu animowanym Clone Wars lub bardziej humorystycznych spośród komiksów).
Zasadniczo elementy ze źródła o wyższym poziomie kanoniczności traktowane są jako ważniejsze, każdy przypadek jest jednak rozważany indywidualnie. Niektóre konflikty i niejasności nie zostały jeszcze rozwiązane w żaden z powyższych sposobów - zazwyczaj dotyczy to starszych źródeł, jak np. The Glove of Darth Vader czy część wydarzeń z komiksów Marvela.
Legendy a gry komputerowe
W przypadku gier komputerowych (jak również fabularnych itp.) zasadą jest pozostawianie jak największej części zmiennych elementów fabuły w stanie niesprecyzowanym - jedynie kluczowe dane, takie jak płeć głównego bohatera czy wybór przez niego określonej strony Mocy są definiowane. Problem pojawia się także wówczas, gdy istnieje kilka alternatywnych przebiegów fabuły gry.
Ciekawostki
- W EU Imperium zniewala obce gatunki, ponieważ Palpatine, jego poplecznicy oraz duża część urzędników i wojskowych są ksenofobami. Pomysł ten był tylko pobieżnie zaznaczony w filmach. Koncepcja zniewolenia obcych ras jest analogią do rasizmu.
- 16 lutego 2018 roku Uroboros zapowiedział wznowienie wydawania Legend w Polsce zaczynając od trylogii Thrawna.
Linki zewnętrzne
- Kategoria "Expanded Universe" na StarWars.com Blogs (Link archiwalny 21.05.2012 na web.archive.org)
- Should Star Wars Restart Its Continuity? na StarWars.com Blogs (Link archiwalny 29.07.2009 na web.archive.org)
- The 20 Most Memorable Moments of the Expanded Universe...Plus 20 More! na StarWars.com Blogs (Link archiwalny 28.03.2010 na web.archive.org)
- Only Sith Deal In Absolutes! Expanded Universe 2.0 na StarWars.com Blogs (Link archiwalny 29.08.2008 na web.archive.org)
- The Legendary Star Wars Expanded Universe Turns a New Page na StarWars.com (Link zapasowy z dnia 08.12.2014 na web.archive.org)