Gwiezdne wojny
|
|
 |
Być może w archiwach są braki.
Ten artykuł wymaga poszerzenia. Prosimy, rozbuduj go, korzystając z zaleceń edycyjnych i uwag zawartych w dyskusji. |
Gwiezdne wojny (ang. Star Wars) to tytuł serii filmów space opera oraz innych produktów związanych ze światem stworzonym przez George'a Lucasa — wydawnictw literackich, komiksów, gier fabularnych, gier wideo i innych, które początkowo wchodziły w skład Expanded Universe, a obecnie wydawane są jako część oficjalnego kanonu wydarzeń.
Historia serii rozpoczęła się oficjalnie w 1977 roku, kiedy w kinach ukazała się Nowa nadzieja w reżyserii George'a Lucasa, znana wówczas jako Gwiezdne wojny. W 1980 i 1983 roku ukazały się kolejne dwa filmy, które stworzyły razem tak zwaną oryginalną trylogię. W latach 1999 — 2005 powstała z kolei trylogia prequeli, przedstawiająca wydarzenia poprzedzające wydarzenia znane z pierwszych filmów. W październiku 2012 roku Lucas sprzedał Lucasfilm Ltd. wraz z prawami do marki firmie The Walt Disney Company, która zapowiedziała powstanie wielu nowych filmów osadzonych w uniwersum Gwiezdnych wojen, między innymi trylogię sequeli, Historie, serię niezależnych filmów rozwijających uniwersum oraz niezwiązaną z historią Skywalkerów trylogię.
Gwiezdne wojny są jednym z najlepiej rozpoznawalnych fikcyjnych uniwersów na świecie oraz niezwykle dochodową marką w popkulturze, która zdołała zarobić w sumie ponad 22 miliardy dolarów (według szacunków z 2007 roku) — w tym około 6,7 miliarda z samych biletów na sześć epizodów gwiezdnej sagi.
Czas i miejsce akcji
Zdanie Dawno, dawno temu, w odległej galaktyce… rozpoczynające każdy z filmów jest jedyną wskazówką co do umiejscowienia miejsca i czasu akcji w stosunku do naszej rzeczywistości. Wydarzenia pokazane w filmach mogą być mitami przyszłości, a nie dosłownie działy się dawno temu. George Lucas pozostawił tę kwestię do interpretacji.
Wydarzenia opisane w kanonicznych źródłach obejmują czasy około filmowe oraz wydarzenia rozgrywające się 30 lat po Powrocie Jedi.
Opisana dotychczas we wszelkich legendarnych źródłach historia świata Gwiezdnych wojen sięga ponad 25 000 lat wstecz w stosunku do akcji obu trylogii, która to rozciąga się na przestrzeni dwóch pokoleń.
Późniejsze powieści (np. seria Nowa era Jedi) rozszerzają miejsce akcji Gwiezdnych wojen, ponieważ obca rasa zwana Yuuzhan Vongami przybywa z innej galaktyki. Praktycznie wszystkie gatunki obcych istot we wcześniejszych filmach i książkach pochodziły z tej samej galaktyki, o której jest mowa w zdaniu początkowym filmów z serii — jeśli nie liczyć sporadycznych przypadków istot "z innego wymiaru".
Filmy i seriale
Trzonem świata Gwiezdnych wojen przez wiele lat stanowiło sześć pełnometrażowych filmów kinowych stworzonych przez George'a Lucasa i zgrupowanych w dwie trylogie. Z czasem ukazała się również pełnometrażowa animacja. Wraz z przejęciem Lucasfilmu i praw do marki przez The Walt Disney Company zapowiedziano szereg nowych produkcji kinowych i telewizyjnych. Należą do nich trylogia sequeli, seria niezależnych filmów zwana Anthology oraz serial animowany Rebelianci.
W oparciu o Gwiezdne wojny powstało kilka filmów telewizyjnych oraz seriali. Pierwsza generacja tych produkcji ujrzała światło dzienne głównie w latach 80. i były to niskobudżetowe historie skierowane do najmłodszych odbiorców. Drugą generację produkcji filmowych z uniwersum Gwiezdnych wojnach rozpoczął serial rysunkowy Clone Wars w 2003 roku. W roku 2008 zadebiutował serial tworzony dzięki grafice trójwymiarowej — The Clone Wars, poprzedzony kinowym pilotem. W 2014 roku rozpoczęła się emisja serialu Rebelianci.
Saga
| Tytuł | Premiera w USA | Premiera w Polsce | Reżyseria | Chronologia |
|---|---|---|---|---|
| Gwiezdne wojny: Epizod I — Mroczne widmo | 19 maja 1999 | 17 września 1999 | George Lucas | 32 BBY |
| Gwiezdne wojny: Epizod II — Atak klonów | 16 maja 2002 | 16 maja 2002 | George Lucas | 22 BBY |
| Gwiezdne wojny: Epizod III — Zemsta Sithów | 19 maja 2005 | 19 maja 2005 | George Lucas | 19 BBY |
| Gwiezdne wojny: Epizod IV — Nowa nadzieja | 25 maja 1977 | 30 marca 1979 | George Lucas | 0 BBY |
| Gwiezdne wojny: Epizod V — Imperium kontratakuje | 21 maja 1980 | 1982 | Irvin Kershner | 3 ABY |
| Gwiezdne wojny: Epizod VI — Powrót Jedi | 25 maja 1983 | 1985 | Richard Marquand | 4 ABY |
| Gwiezdne wojny: Epizod VII — Przebudzenie Mocy | 18 grudnia 2015 | 18 grudnia 2015 | J.J. Abrams | 34 ABY |
| Gwiezdne wojny: Epizod VIII — Ostatni Jedi | 15 grudnia 2017 | 15 grudnia 2017 | Rian Johnson | 34 ABY |
| Gwiezdne wojny: Epizod IX — Skywalker. Odrodzenie | 20 grudnia 2019 | 19 grudnia 2019 | J.J. Abrams | 35 ABY |
Historie
| Tytuł | Premiera w USA | Premiera w Polsce | Reżyseria | Chronologia |
|---|---|---|---|---|
| Łotr 1. Gwiezdne wojny — historie | 16 grudnia 2016 | 15 grudnia 2016 | Gareth Edwards | 13 BBY - 0 BBY |
| Han Solo: Gwiezdne Wojny — historie | 25 maja 2018 | 25 maja 2018 | Ron Howard | 13 BBY - 10 BBY |
Inne filmy
| Tytuł | Premiera w USA | Premiera w Polsce | Reżyseria | Chronologia | Kanoniczność |
|---|---|---|---|---|---|
| The Star Wars Holiday Special | 17 listopada 1978 | 1 ABY | Legendy | ||
| Caravan of Courage: An Ewok Adventure | 25 listopada 1984 | 3 ABY | Legendy | ||
| Ewoks: The Battle for Endor | 24 listopada 1985 | 3 ABY | Legendy | ||
| Gwiezdne wojny: Wojny klonów | 15 sierpnia 2008 | 26 września 2008 | Dave Filoni | 22 BBY |
|
| Rebelianci: Iskra rebelii (Film telewizyjny) |
3 października 2014 | 4 października 2014 | 5 BBY | Kanon | |
| Rebelianci: Oblężenie Lothal (Film telewizyjny) |
20 czerwca 2015 | 10 października 2015 | 4 BBY | Kanon | |
| Krocząc z mrok (Film telewizyjny) |
24 września 2016 | 19 listopada 2016 | 2 BBY | Kanon | |
| Rogue Squadron (status nieznany) |
Patty Jenkins | Kanon | |||
| Trylogia Riana Johnsona (status nieznany) |
Rian Johnson (pierwszy film) |
Kanon | |||
| Filmy Benioffa i Weissa (status nieznany) |
Kanon | ||||
| Niezatytułowany film kinowy (status nieznany) |
Kanon | ||||
| Lando | Kanon |
Seriale
Historia
Pomysł Gwiezdnych wojen powstał we wczesnych latach 70. i w tym czasie był wielokrotnie zmieniany. Oryginalny film Gwiezdne wojny (jeszcze bez podtytułu Epizod IV: Nowa nadzieja, który dodano w 1980 roku) miał premierę w 1977 roku, ale rok wcześniej wydano adaptację książkową. Premiera szóstego filmu (w kolejności kręcenia), czyli Zemsty Sithów, odbyła się 19 maja 2005 roku. Według niektórych relacji (niektóre wypowiedzi Lucasa i jego współpracowników w wywiadach prasowych) początkowo powstać miało dwanaście filmów. Później twierdzono, że dziewięć filmów w trzech trylogiach — ostatnia z nich (części VII, VIII, IX) miałaby opowiadać o upadku Imperium i zakończeniu wojny. George Lucas zapowiedział jednak, że po epizodzie III opowieść stanowi zamkniętą całość i nie powstanie już więcej filmów z cyklu. 30 października 2012 roku wytwórnia Lucasfilm Ltd odpowiedzialna za dotychczasowe epizody sagi, została sprzedana korporacji The Walt Disney Company, która zapowiedziała, że w 2015 roku ukaże się VII część Gwiezdnych wojen, a także kolejne filmy w późniejszych latach.
Zarys fabuły
Trylogia prequeli (części I, II i III) ukazuje wydarzenia poprzedzające galaktyczną wojnę domową, czyli upadek Republiki i powstanie Imperium, od bitwy o Naboo do zakończenia wojen klonów. Te konflikty były potajemnie inicjowane kierowane przez Sithów pod przywództwem Dartha Sidiousa, który kontrolował obie ich strony (Republikę jako Kanclerz Palpatine, siły Separatystów jako Darth Sidious). Prequele skupiają się na historii wzlotu i upadku Anakina Skywalkera, który zostaje Jedi, ale stopniowo stacza się w otchłań ciemnej strony Mocy, aby ostatecznie staje się się Darthem Vaderem, prawą ręką imperatora Palpatine'a.
Stara trylogia (części IV, V i VI) opowiada o galaktycznej wojnie domowej, w której Sojusz Rebeliantów walczy z Imperium Galaktycznym w epickiej rozgrywce między dobrem i złem. Młody Luke Skywalker uczy się, aby zostać ostatnim (i pierwszym z nowej generacji) rycerzem Jedi. Ma być jedyną osobą zdolną pokonać Dartha Vadera, Mrocznego Lorda Sithów, swojego ojca.
Trylogia segueli opowiada o Rey, zbieraczce złomu z planety Jakku, której zadaniem jest odnalezienie kryjówki Luke'a Skywalkera, ostatniego Jedi. W tym samym czasie Ruch Oporu Leii Organy próbuje okiełznać Najwyższy Porządek, dziedzictwo Imperium.
Miejsce w kulturze
Filmy czerpią bardzo wiele z archetypowych postaci i motywów obecnych w klasycznej literaturze. Oparte są one na koncepcji Mocy — energii, która może być kontrolowana przez kogoś obdarzonego wrodzoną zdolnością, oraz odpowiednio wytrenowanego, aby móc z niej korzystać. Moc może być użyta, aby przesuwać przedmioty, czytać i kontrolować myśli, a nawet wpływać na przebieg bitew. Osobami korzystającymi z jasnej strony Mocy są między innymi Jedi, natomiast ciemnej — Sithowie.
Akcja toczy się Dawno, dawno temu, w odległej galaktyce… Zdanie to pojawia się na początku każdej z części filmu oraz w wielu nawiązaniach. Sentencja ta stała się elementem ogólnoświatowej pop-kultury.
Główne motywy i interpretacje
Gwiezdne wojny przedstawiają samoniszczącą naturę gniewu i nienawiści. Określają to słowa Yody: Strach prowadzi do ciemnej strony: strach prowadzi do gniewu, gniew do nienawiści, nienawiść prowadzi do cierpienia. Zło ma podstawy psychologiczne, a nienawiść rodzi się w człowieku w wyniku cierpienia, jakiego ów człowiek doświadcza. Anakin-Vader w dzieciństwie był pogardzanym niewolnikiem, nigdy nie miał ojca i wcześnie oddzielony został od matki, której późniejszej tragicznej śmierci nie mógł przez to zapobiec. Równocześnie młodzieniec kuszony jest przez zło (uosabiane przez mroczną postać Dartha Sidiousa), które odwołuje się do jego ambicji i podsyca je, aby ostatecznie zawrzeć „szatański pakt” — poddanie się mu za cenę zaspokojenia własnych pragnień i posiadania wszechmocy, która okazuje się złudna.
Dobro i zło są w Gwiezdnych wojnach przedstawione jednoznacznie, jednak nie oznacza to, że opisywany świat jest czarno-biały: nawet Jedi (w tym Yoda) mają swoje słabości. Nawet Vader nie jest w istocie złem, a tylko dobrem, które uległo jego powabom. Gwiezdne wojny to opowieść o sile tkwiącej w miłości: to, czego nie mogli dokonać najwięksi i najpotężniejsi rycerze Jedi — pokonanie Sithów — dokonuje się dzięki miłości syna do ojca oraz ojca do syna. Opowieść zestawia też dwa rodzaje „miłości”: egoistyczną, wpychającą Anakina w objęcia ciemnej strony, oraz altruistyczną, która doprowadza do jego ostatecznego ocalenia.
W opowieści przewijają się motywy zaczerpnięte z wielu religii. Z chrześcijaństwa może pochodzić na przykład „dziewicze” poczęcie dziecka, które miało zostać wybrańcem. Wybraniec ów nie ma jednak — w przeciwieństwie do Mesjasza — boskich atrybutów, a w swej drodze życiowej staje się narzędziem zła, zanim ostatecznie przyczynia się do zwycięstwa dobra. Pojęcie Mocy nosi znamiona hinduizmu i buddyzmu (brahman).
Gwiezdne wojny to także analiza mechanizmu narodzin systemów autorytarnych i totalitarnych. Republika przechodzi głęboki kryzys i przestaje spełniać swoje funkcje. Panuje upadek moralny i korupcja. W tych warunkach przekupstwem, terrorem i oszustwami władzę zdobywają lordowie Sithów. Anakin Skywalker symbolizuje prominentów takiego reżimu: wierzy w zakłamaną ideologię i to, iż makiawelistycznymi metodami da się osiągnąć utopijne cele (Palpatine wmawia mu, że razem zaprowadzą w galaktyce powszechną szczęśliwość i wieczny pokój). Wygórowane ambicje mieszają się w nim ze szczerą chęcią niesienia pomocy innym: tak rodzi się Darth Vader. Ten ludobójca i bezwzględny zbrodniarz staje się tym, kim jest, paradoksalnie, również dlatego, że chce wybawić ludzi od nieszczęścia.
Istnieje także antytechnologiczna interpretacja. Prymitywne ludy Ewoków i Gungan pokonują wrogów wyposażonych w nowoczesną broń. Bywa to także interpretowane jako rozrachunek Lucasa z zakończoną na krótko przed rozpoczęciem zdjęć do pierwszej trylogii wojną w Wietnamie.
Podobieństwa między poszczególnymi filmami
Jest wiele powtarzających się elementów, które łączą trylogię prequeli, oryginalną trylogię i trylogię sequeli:
- Tytuły odpowiadających sobie filmów:
- Mroczne widmo (wł. Widmowe zagrożenie) — Nowa nadzieja — Przebudzenie Mocy
- Atak klonów — Imperium kontratakuje — Ostatni Jedi
- Zemsta Sithów — Powrót Jedi — Skywalker. Odrodzenie
- Każda część rozpoczyna się logiem Lucasfilm, następnie pojawia się napis Dawno, dawno temu w odległej galaktyce.... i napisy początkowe.
- W każdej pierwszej części trylogii poznajemy pierwszego mentora głównego bohatera.
- Epizod I — Qui-Gon Jinn
- Epizod IV — Obi-Wan Kenobi
- Epizod VII — Han Solo
Mentor ten ginie już w pierwszej części. W kolejnej części pojawia się drugi mentor, który szkoli głównego bohatera na rycerza Jedi.
- Epizod II — Obi-wan Kenobi
- Epizod V — Yoda
- Epizod VIII — Luke Skywalker
- W drugich częściach główna postać traci swoją prawą dłoń
- Epizod II — Anakin
- Epizod V — Luke
- Części trzecie pokazują armie włochatych leśnych stworzeń:
- Po zakończeniu pojedynków przegrany spada w głęboką otchłań
- Epizod I — Darth Maul
- Epizod II — Anakin Skywalker
- Epizod III — Mace Windu
- Epizod V — Luke Skywalker
- Epizod VI — Imperator
- Epizod VII — Han Solo
- Epizod VIII — Phasma
- Epizod IX — Kylo Ren
- We wszystkich filmach pojawia się sentencja Mam co do tego złe przeczucia (ang. I have a bad feeling about this):
- Epizod I — Obi-Wan Kenobi
- Epizod II — Anakin Skywalker
- Epizod III — Obi-Wan Kenobi
- Epizod IV — Luke Skywalker i Han Solo
- Epizod V — Leia Organa
- Epizod VI — C-3PO i Han Solo
- Epizod VII — Han Solo
- Epizod VIII - BB-8
- Epizod IX' - Lando Calrissian
- Łotr 1 — K-2SO
- Han Solo - Han Solo (tutaj sparafrazowane: I have a good feeling about this.)
- W pierwszych częściach trylogii (epizody I, IV, VII) kluczowi bohaterowie (Anakin, Luke, Rey) nie są ukazani jako uczniowie Jedi, tylko jako zwykli śmiertelnicy. Z kolei w drugich częściach (II i V) bohaterowie działają nierozważnie i ponoszą porażkę (Anakin pokonany przez Dooku; Luke pokonany przez Vadera, Rey oszukana przez Snoke'a). W ostatnich częściach bohaterowie są już rycerzami Jedi (Anakin przeszedł na ciemną stronę po tym jak został mianowany rycerzem Jedi)
- W drugich częściach trylogii w wielkich bitwach zostały zastosowane wielonożne maszyny kroczące:
- Epizod II — bitwa na Geonosis
- Epizod V — bitwa na Hoth
- Epizod VIII - Bitwa o Crait
- W ostatnich częściach (III, VI i IX) następuje zmiana stron Mocy przez Skywalkera (Anakin w III przechodzi na ciemną stronę, a w VI znów powraca na jasną stronę, podobnie jak Ben w IX)
- zarówno w trylogii prequeli, sequeli i oryginalnej trylogii poznajemy perypetie robotów: C-3PO i R2-D2
- W pierwszych częściach trylogii główni bohaterowie notują wielkie sukcesy w czasie bitew w przestrzeni kosmicznej niszcząc wrogą stację bojową
- Epizod I — Anakin stację dowodzenia robotami.
- Epizod IV — Luke Gwiazdę Śmierci.
- Epizod VII — Poe Dameron bazę Starkiller.
- W ostatnich częściach trylogii (III, VI i IX) Palpatine siedzi w fotelu (w Epizodzie IX stoi), za którym, przez wielkie okno, widać kosmiczną bitwę.
- Dodatkowo w Epizodzie VIII znajduje się analogiczna scena, w której miejsce Palpatine'a zajmuje Snoke.
- W pierwszych częściach głównego bohatera poznajemy na pustynnej planecie:
- Pierwsze sześć części miały premierę w maju, a odstępy pomiędzy premierami poszczególnych części danej trylogii to równe 3 lata.
- W drugich częściach obu trylogii nie ma żadnej większej kosmicznej bitwy, natomiast w obu częściach w kosmosie blisko planety na której toczy się akcja stacjonuje flota antagonistów:
- Epizod II — flota Separatystów nad Geonosis
- Epizod V — flota Imperium nad Hoth
- Epizod VII — Nowy porządek nad Crait
- W częściach pierwszych i trzecich (I, III, IV, VI, VII, IX) można obejrzeć wielkie bitwy kosmiczne, lecz w pierwszych częściach, w bitwach flota "dobrych" składa się tylko z myśliwców
- We wszystkich częściach jakaś postać krzyczy głośno "Nie!":
- Epizod I — Obi-Wan, gdy Darth Maul zabił Qui-Gona
- Epizod II — Obi-Wan, gdy Anakin rzucił się na Dooku
- Epizod III — Darth Vader, gdy dowiedział się o śmierci Padmé
- Epizod IV — Luke, gdy Vader zabił Bena Kenobiego
- Epizod V — Luke, gdy dowiedział się, że Vader jest jego ojcem
- Epizod VI — Luke, gdy rozwścieczony zaatakował Vadera
- Epizod VII — Rey, gdy został zabity Han Solo
- Epizod VIII — Kylo Ren, gdy Luke okazał się projekcją mocy
- W części III kiedy Luke oddawany jest pod opiekę Owena i Beru widać jak Owen wpatruje się w zachód słońca za chwilę dochodzi jego żona z Luke'em, w części IV to samo robi Luke, podobnie jak w IX Rey.
- W trzecich częściach trylogii Anakin przygląda się walce Palpatine'a z Jedi (w Zemście Sithów to Mace Windu, w Powrocie Jedi Luke) podczas której Sith używa błyskawic Mocy. Anakin musi zdecydować wtedy, kogo ocali, a kogo zepchnie w otchłań (w części III ratuje Sitha, w VI Jedi)
- W drugich częściach (Atak klonów, Imperium kontratakuje) R2-D2 ciągnie rozłożonego na części C-3PO. W II na Geonosis na arenie. W V na Millennium Falconie.
- W pierwszych częściach trylogii jeden z głównych bohaterów (Anakin, Han) zakochuje się w kobiecie (Padmé, Leii), jednak zawiązanie się relacji między parami (Anakin — Padmé) i (Han — Leia) następuje dopiero w drugich częściach trylogii.
- Pierwsze części kończą się uroczystością:
- Epizod I — Pogrzeb Qui-Gona Jinna
- Epizod IV — Ceremonia na której zostaną przyznane medale
- Epizod VII — Świętowanie zwycięstwa
- Zawsze gdy napisy początkowe znikają na ekranie pojawia się lecący statek:
- Epizod I — Radiant VII
- Epizod II — Jacht królewski Nubian typu J-327
- Epizod III — Delta-7 Aethersprite
- Epizod IV — Tantive IV
- Epizod V — Gwiezdny Niszczyciel typu Imperial
- Epizod VI — Prom typu Lambda
- Epizod VII — Prom dowodzenia typu Upsilon
- Epizod VIII — TIE whisper Kylo Rena
- W pierwszych i trzecich częściach na statku znajduje się osoba wrażliwa na Moc:
- Epizod I — Qui-Gon Jinn
- Epizod III — Anakin Skywalker
- Epizod IV — Leia Organa
- Epizod VI — Darth Vader
- Epizod VII — Kylo Ren
- Epizod IX — Finn
- Dodatkowo w oryginalnej trylogii zawsze jest to Gwiezdny Niszczyciel typu Imperial.
- W II i III częściach osoba władająca Mocą traci dłoń:
- Epizod II — Anakin
- Epizod III — Dooku
- Epizod V — Luke
- Epizod VI — Vader
- Epizod VIII - Snoke
- W I i III częściach ginie jeden z głównych bohaterów:
- Epizod I — Qui-Gon Jinn
- Epizod III — Padmé Amidala
- Epizod IV — Obi-Wan Kenobi
- Epizod VI — Anakin Skywalker, Yoda
- Epizod VII — Han Solo
- Epizod IX - Kylo Ren, Leia Organa
- W drugich i trzecich częściach Skywalker traci swój miecz świetlny. W pierwszych — Obi-Wan.
- Odpowiadają sobie również same tytuły poszczególnych części:
- W drugich częściach trylogii główny bohater traci swój miecz świetlny.
- Epizod II — Anakin w fabryce droidów na Geonosis
- Epizod V — Luke po pojedynku z Vaderem na Bespinie
- Epizod VIII — Rey w wyniku konfrontacji z Kylo Renem na pokładzie Supremacy
- W pierwszych częściach trylogii bohaterowie zmuszeni są uciekać z pustynnej planety przed zagrożeniem.
- Epizod I — przed Darthem Maulem
- Epizod IV — przed szturmowcami Imperium
- Epizod VII — przed szturmowcami Najwyższego Porządku
- Dodatkowo w Epizodach I i IV planetą jest Tatooine, zaś w Epizodach IV i VII zagrożeniem są szturmowcy, a statkiem użytym do ucieczki - Millennium Falcon.
- Trzecie części trylogii rozpoczynają się zawsze od akcji ratunkowej.
- W Epizodzie III Anakin, Obi-wan i R2-D2 ratują kanclerza Palpatine z rąk Separatystów.
- W Epizodzie VI Luke, Leia, Lando, Chewbacca, R2-D2 i C3PO ratują Hana Solo z rąk hutta Jabby.
- W Epizodzie IX Rey, Poe, R2-D2, C3PO i Finn ratują Chewbaccę z rąk Najwyższego Porządku. Scena ta nie otwiera filmu.
- W pierwszych częściach trylogii (Epizody I i IV) pojawia się Jabba.
- W każdej trylogii główny bohater pokonuje w pojedynku ucznia antagonisty (Epizody III, VI, VII, IX) i następnie
- Jeżeli zabije ucznia - będzie musiał ulec antagoniście (Epizod III).
- Jeśli oszczędzi ucznia - uczeń zabije swojego mistrza ratując głównego bohatera (Epizody VI i VIII; w epizodzie IX uczeń pomaga bohaterowi, lecz nie zabija mistrza osobiście)
- W pierwszych częściach trylogii główny złoczyńca schodzi z pokładu swojego okrętu w celu odnalezienia konkretnej osoby/przedmiotu.
- Epizod I - Darth Maul schodzi z pokładu Scimitara na Tatooine, aby rozpocząć poszukiwania królowej Amidali.
- Epizod IV - Darth Vader schodzi z pokładu gwiezdnego niszczyciela na Tantive IV w celu odnalezienia planów Gwiazdy Śmierci.
- Epizod VII - Kylo Ren schodzi z pokładu swojego wahadłowca, aby odnaleźć mapę prowadzącą do kryjówki Luke'a Skywalkera.
- Na początku pierwszych części trylogii astrodroid w znacznym stopniu pomaga głównym bohaterom.
- Epizod I - R2-D2 naprawia statek królowej Amidali, ratując życie bohaterów.
- Epizod IV - R2-D2 przechowuje plany Gwiazdy Śmierci, ratując je z rąk Imperium.
- Epizod VII - BB-8 przechowuje mapę prowadzącą do kryjówki Luke'a Skywalkera, ratując ją z rąk Najwyższego Porządku.
- Ponadto w Epizodach I i IV droidem jest R2-D2.
Legendy (Expanded Universe)
Legendy, znane wcześniej jako Expanded Universe (EU), czyli z ang. rozszerzony wszechświat, obejmuje wszystkie oficjalnie licencjonowane materiały poza obiema filmowymi trylogiami wydane do 2014 roku. Są to książki, komiksy, gry komputerowe i fabularne oraz inne rodzaje wydawnictw. EU zapoczątkowany został książką Spotkanie na Mimban napisaną przez Alana Deana Fostera w 1978 roku. Expanded Universe obejmuje okres daleko wybiegający poza ramy filmów, bardzo rozbudowując historię galaktyki. Książki najczęściej skupiają się na wydarzeniach poprzedzających lub następujących bezpośrednio po akcji filmów.
EU wprowadza wiele nowych postaci. Są nimi np. bliźnięta Jaina i Jacen Solo, Mara Jade oraz taktyczny geniusz wielki admirał Thrawn.
W EU Imperium zniewala obce gatunki, ponieważ Palpatine, jego poplecznicy oraz duża część urzędników i wojskowych są ksenofobami. Pomysł ten był tylko pobieżnie zaznaczony w filmach. Koncepcja zniewolenia obcych ras jest analogią do rasizmu.
Kanon
Kanon to zbiór wszystkich tych faktów dotyczących świata Gwiezdnych wojen, które nie są wzajemnie sprzeczne i w sposób najpełniejszy opisują rzeczywistość tego świata. Kanon jest tworzony przez publikowanie informacji w źródłach, a więc między innymi książkach, filmach, grach komputerowych licencjonowanych przez Lucasfilm, a do kontroli nad nim i rozwiązywania ewentualnych konfliktów wykorzystywana jest aplikacja zwana Holocronem. 25 kwietnia 2014 roku zapowiedziano, że do oficjalnego kanonu nie będą należeć wydane dotychczas źródła z Expanded Universe, przemianowanego na Legendy. Będą go jednak współtworzyć nowe powieści, komiksy czy gry, które dzięki ścisłej współpracy Lucasfilm Story Group z wydawcami mają w kanonie miejsce równorzędne z filmami.
Inne media
Adaptacja radiowa
Radiowa adaptacja Gwiezdnych wojen została wyemitowana w amerykańskim National Public Radio w 1981 roku. Potem kolejno przedstawiono nagrania dwóch pozostałych części. Scenariusze były stworzone przez pisarza science-fiction Briana Daleya, który także napisał serię książek o przygodach Hana Solo.
Książki
Pod szyldem Gwiezdnych wojen wydano dziesiątki powieści, książek młodzieżowych i dla dzieci, przewodników czy albumów. Pozycjami dla młodszych czytelników zajmuje się zazwyczaj wydawnictwo Scholastic, natomiast powieści wydawało początkowo Ballantine Books, później Del Rey. Obecnie wiele wydawnictw publikuje książki Star Wars
Zobacz:
Komiksy
Komiksy również znacznie rozszerzają wszechświat Gwiezdnych wojen — w latach osiemdziesiątych wiele komiksów zostało wydanych przez wydawnictwo Marvel Comics, następnie przez ponad dwadzieścia lat za Gwiezdne wojny odpowiadało wydawnictwo Dark Horse Comics. Od 2015 roku głównym wydawcą ponownie jest Marvel.
Zobacz:
Opowiadania
Krótkie historię, często poprzedzające jakąś książkę. Aktualnie publikowane są w magazynie Star Wars Insider.
Zobacz:
Gry wideo
Produkcją gier ze świata Gwiezdnych wojen zajmowało się LucasArts, często wspomagany przez inne firmy (np. Knights of the Old Republic produkcji BioWare).
Zobacz:
Gry nieoficjalne, stworzone przez fanów:
- Star Wars Combine
- XvT Lite
Nawiązania
Nazwa ta używana jest również do opisania strategii obronnej USA forsowanej przez prezydenta Ronalda Reagana w latach osiemdziesiątych XX wieku.
